شاخص کانال کالا (CCI) یک نوع اسیلاتور مومنتوم است که از آن برای تعیین رسیدن جفت ارز یا هر دارایی دیگر به شرایط اشباع خرید یا فروش استفاده می شود.

این شاخص تکنیکال که توسط دونالد لمبرت طراحی شده است، جهت و قدرت حرکت قیمت را ارزیابی می کند؛ و به معامله گران در تصمیم گیری در مورد سطح ورود و خروج از معاملات، افزودن به موقعیت های فعلی و همچنین خودداری از انجام معاملات ضررده کمک می کند. به این ترتیب، اگر این شاخص به شرایط خاصی واکنش نشان دهد می توان از علائم آن به عنوان سیگنال معاملاتی استفاده کرد.

نکات کلیدی

• شاخص کانال کالا  یک شاخص تکنیکال است که تفاوت بین قیمت فعلی و میانگین قیمت قبلی را اندازه گیری می کند.
• وقتی شاخص کانال کالا یا CCI بالای صفر باشد، این بدان معناست که قیمت بالاتر از میانگین قیمت های قبلی است. از سوی دیگر، هنگامی که CCI زیر صفر است، قیمت زیر میانگین قیمت های قبلی می باشد.
• CCI یک اسیلاتور بی نهایت است؛ به این معنی که می تواند بی نهایت بالا یا پایین برود. به همین دلیل، سطوح اشباع خرید و فروش برای هر دارایی معمولاً با بررسی دورترین نقاط قبلی شاخص CCI که در آنها جهت حرکت قیمت معکوس شده است، تعیین می شود.

فرمول محاسبه شاخص کانال کالا (CCI)

در این فرمول:

P = تعداد دوره ها

میانگین متحرک = 

انحراف میانگین = 

روش محاسبه شاخص کانال کالا

1. تعیین کنید که CCI شما چند دوره (P) تحلیل خواهد کرد. معمولاً برای تحلیل از 20 دوره استفاده می کنند. دوره های کمتر شاخص را پرنوسان می کنند، در حالی که دوره های بیشتر این شاخص را صاف تر نشان می دهند. برای محاسبات ما، از 20 دوره استفاده خواهیم کرد. در صورت استفاده از عددی متفاوت، محاسبات خود را تغییر دهید.

2. در یک اسپردشیت، بالاترین قیمت، پایین ترین قیمت و قیمت بسته شدن برای 20 دوره را پیدا کرده و سپس قیمت معمولی را محاسبه کنید.

3. پس از 20 دوره، میانگین متحرک قیمت معمولی را با جمع 20 قیمت معمولی گذشته و تقسیم بر 20 محاسبه کنید.

4. انحراف میانگین را با تفریق میانگین متحرک از قیمت معمولی در 20 دوره گذشته محاسبه کنید. مقادیر مطلق (اعداد منفی را نادیده بگیرید) این ارقام را جمع کنید و سپس بر 20 تقسیم کنید.

5. جدیدترین قیمت معمولی، میانگین متحرک و انحراف میانگین را در فرمول محاسبه CCI وارد کرده و آن را محاسبه کنید.

6. با پایان هر دوره جدید، این روند را تکرار کنید.

اهمیت شاخص کانال کالا

شاخص کانال کالا در وهله اول برای تشخیص روندهای جدید، وضعیت اشباع خرید یا فروش و نیز تشخیص ضعف حرکت هنگامی که شاخص با قیمت متفاوت می شود، مورد استفاده قرار می گیرد.

زمانی که CCI از منطقه منفی یا نزدیک به صفر به بالای 100 می رسد، این ممکن است نشان دهنده شروع روند صعودی قیمت باشد. هنگامی که این اتفاق می افتد، معامله گران می توانند منتظر حرکت اصلاحی و به دنبال آن افزایش همزمان قیمت و CCI بمانند. این نشانه ها می توانند سیگنال خرید خوبی تلقی شوند.

این موضوع در مورد روند نزولی جدید نیز صدق می کند. وقتی شاخص از اعداد مثبت یا نزدیک به صفر به زیر 100- برسد، این نشانه آغاز روند نزولی به شمار می آید. این امر می تواند سیگنالی برای خروج از معاملات Long (خرید) یا فرصتی برای فروش باشد. 

سطوح اشباع خرید یا فروش ثابت نیستند زیرا شاخص بدون محدودیت است. بنابراین، معامله گران ارقام قبلی شاخص را بررسی می کنند تا از زمان معکوس شدن حرکت قیمت مطلع شوند. برای یک سهم، ممکن است قیمت نزدیک به 200+ و 150- معکوس شود. در عین حال، قیمت یک کالای دیگر ممکن است در نزدیکی 325+ و 350- معکوس شود. روی نمودار دورنمایی کنید تا بسیاری از نقاط بازگشت قیمت و سطوح CCI در آن زمان را مشاهده کنید.

همچنین، هنگامی که قیمت در جهت مخالف شاخص حرکت می کند، واگرایی دیده می شود. اگر قیمت در حال افزایش و CCI در حال کاهش باشد، این می تواند ضعف روند را نشان دهد. در حالی که واگرایی نشانه معاملاتی ضعیفی به شمار می رود (زیرا می تواند برای مدت طولانی دوام بیاورد و همیشه منجر به بازگشت قیمت نمی شود) اما می تواند حداقل به معامله گر هشدار دهد که امکان بازگشت وجود دارد. به این ترتیب، معامله گران می توانند سطح استاپ لاس خود را تغییر دهند یا از انجام معاملات جدید در جهت روند قیمت جلوگیری کنند.

مقایسه شاخص کانال کالا (CCI) با اسیلاتور استوکاستیک (Stochastic Oscillator)

هر دوی این شاخص های تکنیکال اسیلاتور هستند، اما کاملاً متفاوت محاسبه می شوند. یکی از تفاوت های اصلی این است که اسیلاتور استوکاستیک بین صفر تا 100 محدود است در حالی که CCI نامحدود می باشد.

با توجه به تفاوت روش محاسبه این دو اسیلاتور، CCI و اسیلاتور استوکاستیک سیگنال های متفاوتی را در زمان های مختلف، مانند سطوح اشباع خرید و اشباع فروش، ارائه می دهند.

محدودیت های استفاده از فهرست کانال کالا

در حالی که اغلب برای تشخیص شرایط اشباع خرید یا فروش استفاده می شود، CCI در این زمینه به دیدگاه های فردی وابستگی زیادی دارد. CCI نامحدود است و بنابراین، سطوح اشباع خرید یا فروش ممکن است در آینده تأثیر کمی داشته باشند.

علاوه بر این، CCI کند عمل می کند، به این معنی که گاهی اوقات سیگنالهای ضعیف و نامعتبری را ارائه می دهد. رسیدن به 100 یا 100- برای نشان دادن ایجاد روند جدید ممکن است خیلی دیر اتفاق بیفتد، زیرا حرکت صعودی قیمت تمام شده است و در حال حاضر شروع به اصلاح می کند.

به این حالت ها ویپ سا (whipsaw) گفته می شود. در این حالت سیگنال توسط اندیکاتور ارائه می شود اما قیمت از آن تبعیت نمی کند. با چنین سیگنالی پولتان در معامله از بین می رود. بنابراین، بهتر است از این شاخص به همراه تحلیل عملکرد قیمت و سایر تحلیل های تکنیکال یا اندیکاتورها ها برای تایید یا رد سیگنال های CCI استفاده شود.