نرخ وجوه فدرال

اصطلاح نرخ وجوه فدرال (Federal Funds Rate) به نرخ بهره مورد نظر تعیین شده توسط کمیته بازار آزاد فدرال (FOMC) اشاره دارد. این همان مقدار پولی است که بانک های تجاری از مازاد خود، شبانه میان همدیگر (به صورت استقراضی) رد و بدل می کنند. کمیته بازار آزاد فدرال، که زیرمجموعه ‌ای از سیستم فدرال رزرو است، هشت بار در سال جهت تعیین نرخ وجوه فدرال، که بخشی از سیاست های پولی آن است، نشست دارد. از این نرخ برای کمک کردن به رشد اقتصادی کشور استفاده می شود.

نکات کلیدی

• نرخ وجوه فدرال همان نرخ بهره ای است که توسط کمیته بازار آزاد فدرال تعیین می شود.
• این همان مقدار پولی است که بانک های تجاری شبانه از مازاد خود برای استقراض میان همدیگر رد و بدل می کنند.
• کمیته بازار آزاد فدرال بر اساس شرایط اقتصادی حاکم، هشت بار در سال نرخ وجوه فدرال را تعیین می کند.
• این نرخ می تواند بر نرخ بهره کوتاه مدت وام ها و کارت های اعتباری تأثیر بگذارد.
• علاوه بر این، به دلیل اینکه این نرخ می تواند بر بازار سهام نیز تاثیر بگذارد، سرمایه گذاران به دنبال تعیین میزان آن توسط FOMC خواهند بود.

آشنایی با نرخ وجوه فدرال

نرخ وجوه فدرال به نرخ بهره ای اطلاق می شود که بانک ها از سایر موسسات، برای قرض گرفتن پول مازاد به صورت شبانه، از آنها می گیرند. طبق قانون، بانک ها باید ذخیره ای معادل درصد معینی از سپرده های خود را در حسابی در بانک مرکزی نگه دارند. مقدار پولی که بانک باید در حساب بانک مرکزی خود نگه دارد به عنوان ودیعه الزامی شناخته می شود و بر اساس درصدی از کل سپرده های بانک است.

موسسات مالی ملزم به افتتاح حساب های بدون بهره در بانک های مرکزی هستند تا اطمینان حاصل کنند که پول کافی برای برداشت های سپرده گذاران و سایر تعهدات دیگر را دارند. پول مازادی که در حساب این موسسات باقی می ماند برای قرض دادن به سایر بانک ها که ممکن است کسری داشته باشند، در اختیار خواهد بود.  موجودی  پایان روز حساب بانک ها که به طور میانگین در طول دوره نگهداری دو هفته ای پول مازاد ارزیابی می شود، برای تشخیص داشتن ودیعه الزامی، مورد استفاده قرار می گیرد. اگر بانکی انتظار داشته باشد که موجودی پایان روز آن بیش از میزان مورد نیاز است، می تواند مازاد آن را به موسسه ای که کسری موجودی دارد، بدهد. نرخ بهره ای که بانک وام دهنده می گیرد نرخ وجوه فدرال نام دارد.

کمیته بازار آزاد فدرال تصمیمات خود را در مورد تعدیل نرخ بر اساس شاخص های کلیدی اقتصادی می گیرد؛ این شاخص ها نشان دهنده میزان تورم، وضعیت رکود اقتصادی یا سایر مسائلی که می توانند بر رشد اقتصادی تأثیر بگذارند، هستند. این شاخص ها ممکن است شامل معیارهایی همچون نرخ تورم و آمار سفارشات کالاهای بادوام باشند.

هدف یا میزان مورد نظر نرخ وجوه فدرال طی سال های گذشته و در واکنش به شرایط اقتصادی حاکم متفاوت بوده است. این نرخ در اوایل دهه 1980 در پاسخ به میزان تورم تا 20% تعیین شد. با وقوع رکود اقتصادی بزرگ در سال 2007 تا 2009، این نرخ جهت افزایش رشد اقتصادی به عدد بی سابقه 0 تا 0.25% کاهش یافت.

مهم: فدرال رزرو در واکنش به همه‌گیری کووید-19، نرخ وجوه فدرال را در 15 مارس 2020 به 0.00% تا %0.25 کاهش داد. جروم پاول، رئیس فدرال رزرو آمریکا، گفت: "ما نرخ بهره منفی را سیاستی مناسب در آمریکا نمی دانیم."

نکات ویژه

کمیته بازار آزاد فدرال نمی تواند بانک ها را وادار کند تا نرخ وجوه فدرال یکسانی اخذ کنند. در عوض، این کمیته نرخ مورد نظر خود را به عنوان راهنما تعیین می کند. نرخ بهره واقعی که بانک وام دهنده دریافت خواهد کرد از طریق مذاکرات بین دو بانک مشخص می شود. میانگین وزنی نرخ بهره در کلیه معاملات بانکی از این نوع نرخ موثر وجوه فدرال نام دارد.

در حالی که کمیته بازار آزاد فدرال نمی تواند نرخ خاصی را تعیین کند، اما بانک مرکزی می تواند نقدینگی را طوری تنظیم کند که نرخ بهره به سمت نرخ هدف پیش برود. با افزایش نقدینگی بانک مرکزی می تواند نرخ بهره را کاهش دهد. از طرف دیگر، با کاهش نقدینگی می توان نرخ بهره را افزایش داد.

علاوه بر نرخ وجوه فدرال، بانک مرکزی نرخ تنزیل را نیز تعیین می کند؛ این همان نرخ بهره ای است که بانک مرکزی از بانک هایی که به طور مستقیم از آن وام می گیرند دریافت می کند. این نرخ بیشتر از نرخ هدف وجوه فدرال است؛ دلیل این کار بانک مرکزی این است که بانک ها را تشویق کند تا از سایر بانک ها که نرخ پایین تری دارند استقراض کنند.

تاثیر نرخ وجوه فدرال

نرخ وجوه فدرال یکی از مهمترین نرخ های بهره در اقتصاد آمریکا به شمار می آید. دلیل اهمیت این نرخ این است که بر وضعیت پولی و مالی تأثیرگذار می باشد؛ که این امر به نوبه خود بر جنبه های مهم اقتصاد از جمله اشتغال، رشد اقتصادی و تورم تأثیر می گذارد. این نرخ همچنین بر نرخ بهره کوتاه مدت (هرچند به صورت غیرمستقیم)، از همه وام های مسکن و خودرو گرفته تا کارت های اعتباری، تأثیر می گذارد؛ بانک های وام دهنده اغلب نرخ های خود را بر اساس نرخ وام پایه تعیین می کنند. نرخ پایه، نرخی است که بانک ها از معتبرترین دریافت کنندگان وام خود اخذ می کنند؛ نرخی که تحت تاثیر نرخ وجوه فدرال نیز قرار می گیرد.

سرمایه گذاران همیشه نرخ وجوه فدرال را زیر نظر دارند. بازار سهام به طور معمول نسبت به تغییرات نرخ هدف وجوه فدرال واکنش شدیدی نشان می دهد. برای مثال، کاهش ناچیز این نرخ می تواند بازار را وادار به جهش شدیدی کند زیرا هزینه های استقراض شرکت ها کمتر می شود. بسیاری از تحلیلگران بازار سهام جهت پیش بینی میزان نرخ هدف وجوه فدرال توجه ویژه ای به اظهارات اعضای کمیته بازار آزاد فدرال دارند.

نحوه استفاده از نرخ وجوه فدرال

نرخ وجوه فدرال نرخ بهره ای است که بانک ها شبانه از یکدیگر برای اخذ وام یا قرض دادن پول مازاد خود دریافت می کنند. طبق قانون، بانک ها باید حداقل میزان ودیعه الزامی متناسب با سپرده های خود داشته باشند. این ودیعه الزامی در بانک مرکزی نگهداری می شود. هنگامی که بانکی پول بیشتری از ودیعه الزامی داشته باشد، می تواند این پول را شبانه به سایر بانک هایی که کسری دارند، وام دهد.

نحوه تعیین نرخ وجوه فدرال

کمیته بازار آزاد فدرال (FOMC) سالانه هشت بار برای تعیین نرخ وجوه فدرال نشست دارد. این نرخ تحت تأثیر شاخص های اقتصادی مانند نرخ تورم و آمار سفارشات کالاهای بادوام تغییر می کند؛ این شاخص ها نشان دهنده وضعیت و سلامت اقتصادی کشور هستند. فدرال رزرو در واکنش به همه گیری کووید-19 نرخ وجوه فدرال را در مارس 2020 به 0.00٪ تا 0.25٪ کاهش داد.

تفاوت میان نرخ وجوه فدرال و نرخ بهره معمولی چیست؟
نرخ وجوه فدرال و نرخ بهره از مهمترین شاخص های مالی در آمریکا به شمار می آیند. تفاوت عمده میان این دو این است که نرخ وجوه فدرال میزان پولی که بانک ها به طور شبانه به یکدیگر قرض می دهند را تعیین می کند. از آنجا که این نرخ بر هزینه های استقراض و شرایط مالی بانک ها تأثیر می گذارد، بازارهای سهام معمولاً به تغییرات آن بسیار حساس هستند. همچنین، نرخ وجوه فدرال، به طور غیر مستقیم، در کوتاه مدت بر نرخ بهره تأثیر می گذارد. از سوی دیگر، نرخ بهره که توسط فدرال رزرو تعیین می شود، نرخ وام گرفتن بانک ها را مشخص می کند.