شاخص نزدک-۱۰۰ (نزدک) چیست؟

شاخص نزدک (Nasdaq 100) شامل 100 شرکت بزرگ و فعال‌ترین شرکت‌های معامله‌شده در بورس نزدک است. این شاخص شامل شرکت‌هایی از صنایع مختلف مانند تولید، فناوری، بهداشت و درمان و دیگر بخش‌ها می‌باشد و شرکت‌های بخش مالی مانند بانک‌های تجاری و سرمایه‌گذاری را شامل نمی‌شود.

درک شاخص نزدک

برای پیوستن به شاخص نزدک، اوراق بهادار باید منحصراً در بورس نزدک فهرست شده باشند. این اوراق می‌توانند شامل سهام عادی (common stocks)، سهام معمولی (ordinary shares)، رسیدهای سپرده‌گذاری آمریکا (American depositary receipts) و سهام رهگیری (tracking stocks) باشند. این اوراق همچنین باید غیرمالی بوده و حداقل به مدت سه ماه در یک بورس معامله شده باشند.

معیار نقدینگی نزدک مستلزم آن است که هر اوراق بهادار دارای حداقل میانگین ارزش معاملات روزانه 5 میلیون دلار (که در سه ماه تقویم قبلی اندازه‌گیری شده) باشد و هیچ نیازی به ارزش بازار وجود ندارد.

شاخص نزدک با استفاده از روش سرمایه‌گذاری اصلاح‌شده ساخته شده است. این روش از ارزش‌های فردی اقلام مشمول با توجه به ارزش بازار آنها استفاده می‌کند. ارزش گذاری، نفوذ بزرگ‌ترین شرکت‌ها را محدود کرده و این شاخص را در بین همه اعضا متعادل می‌کند. نزدک ترکیب این شاخص را در هر فصل بررسی کرده و در صورت عدم رعایت الزامات توزیع، ارزش‌ها را تنظیم می‌کند.

ویژگی‌های شاخص نزدک

ترکیب: این شاخص شامل ۱۰۰ شرکت بزرگ غیر مالی است که، بر اساس ارزش بازار اصلاح شده، در بورس اوراق بهادار نزدک ثبت شده‌اند. این بدان معناست که این شاخص بر اساس ارزش بازار هر شرکت ارزش‌گذاری می‌شود، به گونه‌ای که شرکت‌های بزرگ تر تأثیر بیشتری داشته باشند.

تنوع بخش‌ها: در حالی که سهام فناوری بخش اصلی شاخص نزدک و بخش قابل توجهی از ارزش این شاخص را تشکیل می‌دهند، این شاخص شامل شرکت‌هایی از بخش‌های دیگر نیز می‌شود و تنوعی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌آورد. بر اساس داده‌های جدید، این شاخص شامل بخش‌های فناوری، مصرفی، بهداشتی، صنعتی، ارتباطات، مخارج اختیاری مصرف‌کننده، مواد اولیه، خدمات عمومی و انرژی است.

حذف بخش مالی: یک ویژگی قابل توجه شاخص نزدک، حذف شرکت‌های مالی است. این ویژگی، این شاخص را از سایر شاخص‌های اصلی مانند S&P 500، که شرکت‌های مالی را در کنار بخش‌های دیگر شامل می‌شود، متمایز می‌کند.

تجلی جهانی: این شاخص شرکت‌های مستقر در آمریکا و شرکت‌های بین‌المللی که در بورس اوراق بهادار نزدک ثبت شده‌اند را شامل می‌شود، که تنوع و بازنمود جهانی آن را افزایش می‌دهد.

روش ارزش‌گذاری: شاخص نزدک از یک روش مبتنی بر سرمایه اصلاح شده استفاده می‌کند، که بر اساس اندازه هر شرکت تنظیم می‌شود و در عین حال تأثیر بزرگترین اجزا را محدود می‌کند. این امر تضمین می‌کند که هیچ شرکتی به تنهایی بر عملکرد این شاخص تسلط ندارد.

ترکیب شاخص نزدک

شاخص نزدک شامل دارایی‌هایی از بخش‌های مختلف به جز خدمات مالی است. این بخش‌ها به شرح زیر هستند (تا 20 ژوئن 2025):

• فناوری  (62.25%)
• مخارج اختیاری مصرف‌کننده  (17.02%)
• بهداشت و درمان  (5.95%)
• صنایع  (4.09%)
• مخابرات  (3.87%)
• کالاهای ضروری مصرفی  (3.34%)
• مواد اولیه  (1.65%)
• خدمات عمومی    (1.20%)
• انرژی  (0.44%)

10  شرکت بزرگ در شاخص نزدک بر اساس ارزش (تا 20 ژوئن 2024)

• اپل  (8.75%)
• مایکروسافت  (7.41%)
• انویدیا  (6.32%)
• آمازون  (5.25%)
• پلتفرم‌های متا (4.76%)
• برودکام  (4.44%)
• گوگل (سهام A)   (2.49%)
• گوگل (سهام C)  (2.42%)
• تسلا  (2.37%)
• عمده‌فروشی کاستکو (2.34%)

متعادل‌سازی مجدد ویژه

در 24 جولای 2023، نزدک تعادل مجدد ویژه‌ای را برای شاخص نزدک ایجاد کرد. برای رفع تراکم بیش از حد در شاخص و کاهش وابستگی آن به تنها چند شرکت بزرگ، ارزش شرکت‌های تشکیل‌دهنده مجدداً متعادل شد. قوانین نزدک بیان می‌کند که اگر سهام با ارزش بیش از 4.5 درصد در شاخص، مجموعاً بیش از 48 درصد از شاخص را تشکیل بدهند، شاخص باید مجدداً متعادل شود.

نزدک تنها دو بار پیش از این، در سال‌های 1998 و 2011، اقدام به ایجاد تعادل ویژه کرده است. آخرین متعادل‌سازی ویژه با افزایش اخیر سهام فناوری و سهام تسلا آغاز شد که ارزش کل پنج شرکت برتر (مایکروسافت، اپل، انویدیا، آمازون و تسلا) را به بالای 48 درصد رساند. تعادل مجدد ویژه، ارزش این شرکت‌ها را کاهش داد و ارزش شرکت‌های دیگر مانند آلفابت، پلتفرم‌های متا، نتفلیکس و کاستکو را افزایش داد.

انتظار می‌رفت که تعادل مجدد ویژه بر عملکرد و نوسانات شاخص و تک تک سهام تأثیر بگذارد، زیرا برخی از سرمایه‌گذاران احتمالاً پرتفوی خود را بطوری تنظیم می‌کردند که با ارزش‌های جدید سازگار باشد. با این حال، افزایش نوسانات هرگز محقق نشد، اما یک کاهش کوتاه‌تر رخ داد. مشخص نیست که آیا این امر به دلیل تعادل مجدد بوده است یا اینکه شاخص صرفاً از بقیه بازار پیروی می‌کند، اما مورد دوم محتمل‌تر است، زیرا قیمت‌ها در اکتبر 2023 در کل بازار شروع به صعود کردند.

سرمایه‌گذاری در شاخص نزدک 100

شاخص نزدک فهرستی از 100 شرکت بزرگ بر اساس ارزش بازار تعدیل‌شده است که در بورس نزدک معامله می‌شوند. شما می‌توانید از طریق صندوق‌های قابل معامله (ETF)، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، معاملات آتی و options، یا سرمایه‌گذاری‌هایی با زمان سوددهی مشخص (annuities) به این شاخص دسترسی پیدا کنید. برای سرمایه‌گذاران معمولی، ETFها معمولاً ساده‌ترین و کم‌خطرترین راه برای دسترسی به شرکت‌های موجود در این شاخص هستند.

نتیجه‌گیری

شاخص نزدک روی 100 شرکت بزرگ غیرمالی که در بورس نزدک معامله می‌شوند تمرکز دارد و یک شاخص متنوع است که نمای کلی گسترده‌ای از بازار ارائه داده و بخش‌های مختلفی را پوشش می‌دهد. سرمایه‌گذارانی که به دنبال دسترسی گسترده به برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان هستند، می‌توانند از طریق ETFها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، قراردادهای آتی و options، یا سرمایه‌گذاری‌هایی با زمان سوددهی مشخص در این شاخص سرمایه‌گذاری کنند.